Anabole Steroïden en cardiovasculair risico

Fitness is een groeiende tak van sport. Een deel van de fitnessbeoefenaars gebruikt androgene anabole steroïden (AAS). Tijdens een kortdurende combinatiekuur verandert het lipidenspectrum en stijgt het cardiovasculair risico sterk. Bij AAS gebruikers is gerichte preventie en goede voorlichting over de risico’s aangewezen, ook bij intermitterend gebruik.

Androgene anabole steroïden ( AAS) zijn verbindingen die veel lijken op het autologe testosteron. Androgene anabole steroïden (AAS), waaronder testosteron en zijn talrijke derivaten die zijn gemodificeerd om het anabolisme te verbeteren, worden gewoonlijk gebruikt om de eiwitsynthese, spiergroei en erytropoëse te stimuleren. Veel voorkomende preparaten zijn Nandrolon, Stanozolol (STZ), Oxandrolone, Methandrostenolone en Trenbolone.

De nadelige effecten van AAS-gebruik zijn geleidelijk onderkend en het gebruik van AAS wordt in verband gebracht met niet te verwaarlozen toxische effecten op het lichaam. Langdurig gebruik van AAS kan een abnormale endogene hormoonsecretie veroorzaken, waardoor omkeerbare of onomkeerbare schade ontstaat. De meest voorkomende bijwerking van AAS is een verhoogde afscheiding van olie uit de talgklieren, wat leidt tot dermatologische aandoeningen zoals acne vulgaris, androgene alopecia en overbeharing. AAS kunnen ook leiden tot bepaalde problemen, zoals testiculaire atrofie, impotentie, azoöspermie en onvruchtbaarheid bij mannen. Bij vrouwen kan AAS-misbruik stemmingsveranderingen, amenorroe, baarmoederatrofie en vergroting van de clitoris veroorzaken.

Overmatig AAS-misbruik kan leiden tot hepatorenale schade en daardoor lever- of nieraandoeningen veroorzaken, zoals stollingsstoornissen, leverfibrose, nierhypertrofie en nierfalen.

De effecten van AAS op het cardiovasculair systeem:

1. Vasculaire calcificatie: Onderzoeken hebben aangetoond dat AAS misbruik kan leiden tot toename van calcificaties in fosfaat-geïnduceerde gladde spiercellen. Deze experimentele gegevens suggereren dat androgenen de mate van vasculaire calcificatie verhogen door binding aan AR (Androgeen receptor), en vervolgens direct cel beschadiging induceren, resulterend in verlies van weefselelasticiteit en uiteindelijk fibrotische hyperplasie.
   
   
2. Atherosclerose: Samieinasab et al. ontdekten dat AAS een stoornis in het lipidenmetabolisme kan induceren, wat leidt tot verminderde high-density lipoproteïn (HDL) en verhoogde low-density lipoproteïn (LDL) -niveaus, die het risico op coronairlijden en cerebrovasculaire aandoeningen verhogen.
   
   
3. Trombo-embolieën: AAS kan het coagulatie- / fibrinolyse-systeem rechtstreeks beïnvloeden. Misbruikers hebben een verhoogd risico op arteriële thrombose en intra-cardiale embolie en een hogere incidentie van diepe veneuze trombose en longembolie. AAS bevordert de generatie van trombine en tromboxane A2, die de productie van prostacycline (prostaglandine 2, een remmer van bloedplaatjesaggregatie) remmen en resulteren in hypercoagulatie.
   
   
4. Hypertensie: Het verband tussen AAS en bloeddruk is onduidelijk. Een correlatie tussen AAS-gebruik en hogere bloeddruk is gevonden in sommige onderzoeken terwijl andere onderzoeken geen verband lieten zien.
   
   
5. Coronair spasmen: Lage doseringen van AAS zorgen voor vasodilatatie. Echter hoge doseringen van AAS kunnen coronair spasmen induceren. De theorie is dat het vasospasme-effect kan worden versterkt bij AAS-gebruikers met coronairlijden en zelfs een myocardinfarct kan induceren. De plotselinge vasoconstrictie veroorzaakt het losraken van atherosclerotische plaques met trombose-vorming, wat resulteert in ischemische myocardiale necrose.
   
   
6. Plotse hartdood: Klinische gevallen hebben aangetoond dat AAS-misbruik geassocieerd is met een plotselinge hartstilstand, maar het mechanisme van de plotselinge hartstilstand blijft onbekend.

Conclusie:

Het gebruik van AAS door fitnessbeoefenaars is in de laatste decennia toegenomen. In de regel vindt zulk gebruik niet plaats onder medische controle. Het gaat om veelal kwetsbare, jonge mensen die bereid zijn potentieel schadelijke middelen te nemen om een lichaamsideaal te realiseren. Het is daarom van belang bij sterk gespierde patiënten het gebruik van anabolen ter sprake te brengen. Ze hierbij goed voorlichten en wijzen op de risico’s is hierbij van groot belang.